Doelgericht management om het sterftecijfer te verlagen

Zieke dieren, plotselinge sterfte of een verhoogde uitval is een schrikbeeld voor iedere varkens- of pluimveehouder. Niet alleen vanwege het schadelijke effect op de bedrijfsresultaten, maar ook in het kader van dierenwelzijn. De hoogte van het sterftecijfer is een veelzeggende indicator voor het welzijn in de stal. Ziekte en uitval bij dieren in stallen is bovendien een onderwerp dat regelmatig terugkeert in maatschappelijke discussies over de veehouderij. Ook daarom is de veehouder gebaat bij een continue aandacht voor het verbeteren van dierenwelzijn en diergezondheid en daarmee het terugdringen van uitval.

Een goede start zorgt voor vitale dieren

Uitval van dieren ontstaat doorgaans niet plotseling maar is meestal het resultaat van iets dat in het voorliggende traject niet goed is gegaan. Wilt u uitval zoveel mogelijk te minimaliseren, dan is het ook zaak om dit voortraject zo goed mogelijk te laten verlopen. Een doelgericht management vanaf de dag dat de dieren in de stallen komen is dan ook absoluut noodzakelijk als u streeft naar minimale sterfte onder de dieren. Juist die eerste dagen met jonge dieren in de stal zijn zo belangrijk. De dieren zijn nog erg kwetsbaar. Bovendien vindt in die periode de ontwikkeling van organen en skelet plaats en wordt de basis gelegd voor een goede immuniteit.

Voorkomen is beter dan genezen

Het voorkomen van uitval is meer dan het toedienen van preventieve medicatie. Het is vooral een kwestie van vroegtijdig signaleren, het juist inschatten van de oorzaak en het bepalen van de ernst van de situatie. Alleen dan weet je waar het management bijgestuurd moet worden en kun je de juiste managementmaatregelen nemen. Maar in de praktijk blijkt het niet altijd even gemakkelijk om de juiste oorzaak en gevolg vast te stellen als er onverwachte uitval optreedt in uw stallen.

Management op basis van feiten

De regelcomputers in uw stal kunnen u helpen bij een doelgericht management. De data in uw klimaat-, voer- en weegcomputers in uw stal vertellen u heel veel over het gedrag, de gezondheid en de prestaties van uw dieren. Door deze informatie continu te verzamelen en op een overzichtelijke manier te presenteren ziet u al in een vroeg stadium of er afwijkingen optreden. U kunt snel ingrijpen, vaak nog voordat de afwijkingen negatieve gevolgen hebben voor uw dieren. Zo voorkomt u zieke dieren en minimaliseert u de uitval.

In 6 stappen de juiste stalcomputer kiezen

Download hier onze whitepaper met interessante tips die u helpen de juiste stalcomputer te kiezen.

Zorg voor een groeizaam klimaat in de stal

Het voorkomen van uitval begint met het regelen van een optimaal klimaat in de stal, ongeacht de buitencondities. De omgeving waarin uw dieren leven bepaalt mede hun ontwikkeling en welzijn. De toepassing van een eenvoudige CO2 meter geeft al veel informatie over de luchtkwaliteit in de stal en helpt bij het checken van de minimum ventilatie. Met een goede klimaatregeling hebben extreme weersomstandigheden en sterk wisselende dag- en nachttemperaturen géén invloed op het klimaat in uw stal. Ook helpt het u om hitte- en koudestress te voorkomen. Een uitgekiend klimaat komt de groei en de gezondheid van uw dieren ten goede en bespaart ook nog eens kosten voor voer, water en energie.

Op het juiste moment de juiste portie voer

Een nauwkeurige sturing van de voergift zorgt ervoor dat uw dieren op het juiste moment de juiste portie voer krijgen en draagt bij aan een gezonde groei van uw dieren. Zorg voor vers en smakelijk voer en pas hoeveelheid en samenstelling van het voer tijdig aan, aan de behoefte van uw dieren. Geleidelijke omschakeling naar een andere voersoort voorkomt dat uw dieren problemen ondervinden van het nieuwe voer. Monitoring van de waterconsumptie Houd er in het stalontwerp rekening mee dat voer en water altijd voor alle dieren goed toegankelijk moet zijn.

Vinger aan de pols met monitoring

Afwijkend gedrag van uw dieren, teruglopende productie of gewicht, het zijn slechts enkele indicatoren die u veel informatie verstrekken over de situatie in uw stal. Automatische monitoringsystemen die bijvoorbeeld de diergewichten of de waterconsumptie registreren helpen u om meteen en alert te reageren bij afwijkingen en snel in te spelen op de behoefte van uw dieren. Zo kunt u productieverliezen beperken gedurende de ronde.

Tips om uitval te voorkomen

Er zijn veel factoren die uitval kunnen veroorzaken. Dat kan te maken hebben met management, maar ook met genetica, de kwaliteit van het voer of een infectieziekte. Met goed management houdt u grip op deze zaken. U bevordert een goede start voor uw dieren en voorkomt problemen later in de ronde. Het zorgt voor vitale dieren en daarmee voor het meest optimale dierenwelzijn en diergezondheid. En dat ziet u terug in het eindresultaat want alleen gezonde dieren betekenen gezonde winstcijfers.

Tot slot nog een aantal tips die kunnen helpen bij het verminderen van uitval:

Voorkom uitval bij vleeskuikens

Zorg voor een schone en droge omgeving. Het is belangrijk dat de stal schoon en droog is om de verspreiding van ziektekiemen en bacteriën te voorkomen.
Controleer regelmatig temperatuur en ventilatie. Temperatuur en ventilatie in de stal zijn belangrijk om stress en ademhalingsproblemen bij de kuikens te voorkomen.
Zorg ervoor dat de kuikens toegang hebben tot voldoende voer en water van goede kwaliteit om de groei en ontwikkeling te ondersteunen.
Voorkom overbezetting en controleer of de dieren goed verspreid over de stal zitten. Te veel kuikens in een stal kan leiden tot stress, ziekte en agressie tussen de kuikens.
Zorg voor voldoende licht. Voldoende licht stimuleert de groei en ontwikkeling van de kuikens en helpt om pikkerij en kannibalisme te voorkomen.
Het is belangrijk om regelmatig de gezondheid van de kuikens te controleren en eventuele problemen snel aan te pakken.
Zorg voor een hygiënische werkwijze en draag bijvoorbeeld schone kleding en desinfecteer de handen voor het betreden van de stal.
Monitor de dagelijkse groei van de kuikens. Een groeiachterstand kan duiden op problemen maar ook een te snelle groei is niet goed voor hun ontwikkeling.
Monitor de dagelijkse waterconsumptie. Een plotselinge afwijking in het waterverbruik betekent meestal dat er iets mis is.

Voorkom uitval bij leghennen

Zorg voor een goede huisvesting: Zorg ervoor dat de hennen voldoende ruimte hebben, goede ventilatie en voldoende nestruimte om te rusten en eieren te leggen.
Voorkom overbezetting: Overbezetting kan leiden tot stress bij de hennen, wat kan leiden tot uitval. Houd het aantal hennen per vierkante meter in de gaten en zorg ervoor dat het binnen de aanbevolen limieten blijft.
Voer van goede kwaliteit is belangrijk voor een goede gezondheid en immuniteit van de hennen. Zorg ervoor dat ze voldoende voedingsstoffen krijgen en voorkom voedselverspilling.
Goede hygiëne: Zorg ervoor dat de huisvesting van de hennen regelmatig wordt schoongemaakt en ontsmet om de verspreiding van ziektes te voorkomen.
Regelmatige controle: Controleer regelmatig de gezondheid van de hennen en behandel snel eventuele ziektes om verdere verspreiding te voorkomen.
Verrijk de omgeving: Zorg voor voldoende afleiding en verrijking in de huisvesting om stress te verminderen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan strobalen, zitstokken, of nestmateriaal.
Zorg voor een goede verlichting: De juiste lichtintensiteit en duur is belangrijk voor de gezondheid en productiviteit van de hennen. Houd daarom een regelmatig lichtschema aan en voorkom plotselinge veranderingen.
Monitor de dagelijkse waterconsumptie. Een plotselinge afwijking in het waterverbruik betekent meestal dat er iets mis is.

Voorkom uitval bij biggen

Zorg voor een goede hygiëne in de kraamstal en zorg ervoor dat deze goed schoongemaakt wordt tussen elk nest biggen.
Zorg voor een comfortabele en veilige omgeving voor de biggen met een constante temperatuur en goede ventilatie.
Zorg voor voldoende voer en water voor de biggen. De voedertijden en hoeveelheden moeten consistent zijn en afgestemd op de behoeften van de dieren.
Zorg voor regelmatige veterinaire controles en vaccinaties om ziekten te voorkomen of vroegtijdig te detecteren.
Houd de biggen gescheiden van oudere varkens om verspreiding van ziekten te voorkomen.
Beperk stressfactoren, zoals lawaai, veranderingen in de omgeving en transport.
Zorg voor een goede genetische kwaliteit van de fokdieren om de kans op afwijkingen en ziekten te minimaliseren.
Implementeer een goede managementstrategie, waaronder het monitoren van de groei en gezondheid van de biggen en het nemen van maatregelen om problemen aan te pakken.

Voorkom uitval bij vleesvarkens

Hygiëne: Zorg voor een schone en hygiënische omgeving in de stal. Maak regelmatig schoon en desinfecteer de stal om ziektekiemen te verminderen.
Voer: Zorg voor een gebalanceerd en voedzaam dieet voor de varkens. Het voer moet voldoen aan de voedingsbehoeften van de varkens op verschillende levensfasen.
Waterkwaliteit: Zorg voor voldoende schoon drinkwater voor de varkens. Controleer regelmatig de waterkwaliteit om te voorkomen dat de varkens ziek worden door verontreinigd water.
Ventilatie: Zorg voor een goede ventilatie in de stal om de luchtkwaliteit te verbeteren en het risico op ziekten te verminderen.
Monitoring: Monitor de gezondheid van de varkens regelmatig om vroegtijdig ziektes te detecteren. Behandel zieke dieren zo snel mogelijk om de verspreiding van ziekten te voorkomen.
Monitor de dagelijkse waterconsumptie. Een plotselinge afwijking in het waterverbruik betekent meestal dat er iets mis is.
Dierwelzijn: Zorg voor voldoende ruimte en comfort voor de varkens. Verminder stressfactoren zoals overbezetting, te hoge temperaturen of te weinig bewegingsruimte.

Voorkom uitval bij zeugen

Zorg voor voldoende voeropname: Zeugen hebben een uitgebalanceerd dieet nodig dat voldoende voedingsstoffen bevat om gezond te blijven en hun biggen te ondersteunen.
Zorg voor een goede huisvesting: De stal moet schoon, droog en goed geventileerd zijn. De ruimte moet voldoende zijn voor de zeug en haar biggen om te bewegen.
Vermijd overbezetting: Overbezetting kan stress veroorzaken bij de zeugen en hun gezondheid negatief beïnvloeden. Zorg voor voldoende ruimte per dier.
Zorg voor goede hygiëne: Ziektekiemen en infecties kunnen zich snel verspreiden in een onhygiënische omgeving. Reinig de stal regelmatig en zorg voor een goede hygiëne.
Zorg voor voldoende water: Zeugen hebben voldoende water nodig om gehydrateerd te blijven en om de melkproductie op peil te houden.
Monitor de dagelijkse waterconsumptie. Een plotselinge afwijking in het waterverbruik betekent meestal dat er iets mis is.
Voorkom letsel: Zeugen kunnen elkaar verwonden als ze niet genoeg ruimte hebben of als ze geen afleiding hebben. Zorg voor voldoende afleiding in de vorm van bijvoorbeeld speelgoed.
Zorg voor een goede gezondheidszorg: Regelmatige controles door een dierenarts kunnen helpen bij het vroegtijdig opsporen van ziekten en problemen, wat kan bijdragen aan het voorkomen van uitval bij zeugen

Maar hoe goed u het management van uw stal ook op orde heeft, uitval onder dieren kan nooit volledig voorkomen worden. Zolang het uitvalpercentage binnen de normen valt hoeft u zich weinig zorgen te maken. Maar zodra u ziet dat het uitvalpercentage oploopt is snel ingrijpen nodig. Doet u dit niet of te laat, dan kan dat tot enorme verliezen lijden.

Totale stalautomatisering ook inzetten in uw bedrijf?

Neem contact met ons op

Naar het blogoverzicht